Lichtenberg

Op het voormalig ziekenhuisterrein De Lichtenberg op de Berg in Amersfoort wordt een nieuwe groene woonwijk gerealiseerd. Wonen op de Berg betekent wonen op het hoogste punt van Amersfoort! Het heuvelachtige Bergkwartier is geliefd door zijn rijke historie en is in de voorlaatste ijstijd ontstaan. Na het historische hart van Amersfoort is het Bergkwartier de oudste wijk van de stad. Een authentieke omgeving om een uniek thuis te creëren.

Wonen op de Lichtenberg

Rond 1900 is het Bergkwartier ontwikkeld tot een prettige wijk die bekend staat om haar landschappelijke inrichting met lanen, veel groen en fijnzinnige architectuur. Inmiddels is het gebied door deze kwaliteiten een beschermd stadsgezicht geworden. Op de Lichtenberg, het terrein van het voormalige ziekenhuis, zijn verschillende kavels door de gemeente uitgegeven voor woningbouw. Op een van deze kavels, grenzend aan het bosgebied Klein Zwitserland, staat een uniek woonhuis ontworpen door 9graden architectuur.

Sculpturale bouwmassa

Het vrijstaande woonhuis op de Lichtenberg ligt direct aan de bosrand. Het door de gemeente opgestelde beeldkwaliteitsplan sprak tot onze verbeelding: ‘Alle plannen zijn met aandacht voor de plek ontwikkeld, ze zouden niet zomaar ook ergens anders kunnen staan. Ze spelen in op de specifieke kenmerken en kwaliteiten van de plek.” De cataloguswoning is hier vreemd! Ons ontwerp kenmerkt zich door een sculpturale bouwmassa met een brede transparante plint en een verticaal georiënteerde verdieping die de top van de Berg markeert. In het ontwerp wordt een strakke eigentijdse architectuur bekroond met traditioneel vakmanschap. De bouwmassa is gehuld in het natuurlijke en plastische materiaal riet.

Wonen in riet

Om aan te sluiten bij de karakteristieken van de plek, heeft 9graden architectuur een sculpturale bouwmassa ontworpen met riet als beeldbepalend materiaal. Riet, een natuurlijk materiaal dat de bewoner van kinds af aan heeft begeleid. We wilden daarom het riet door een verfijnde detaillering volledig tot zijn recht laten komen. Met gebruik van traditioneel rietvlechtwerk worden diverse randdetails zorgvuldig vormgegeven, waardoor het gebruik van metalen dakranden en waterslagen achterwege gelaten kan worden. Het verfijnde handwerk van de rietdekker is een herkenbare beëindiging geworden van de architectonische massa. De sculpturale rieten gevel wordt hiermee tastbaar en het traditionele handwerk is afleesbaar.

Een kwetsbare aarde

Wij zien het als een opgave om zorgvuldig met onze wereld om te gaan, om goed na te denken over herkomst en toekomst, over vraag en gebruik, voor en na, bouwen en slopen en over eindigheid. De verbinding met onze aarde houdt ons bezig. Wij mensen lijken haar te willen veroveren, haar te willen maken naar onze wetten. Maar zouden we haar niet juist moeten liefhebben, haar wetmatigheden moeten leren kennen? Leren leven naar de aarde in plaats van andersom? Daarbij gaat het om het beleven van de kwetsbaarheid van onze aarde. Deze kwetsbaarheid moeten we zien, ervaren en kennen om de leefbaarheid op onze aarde te behouden. Architectuur kan daarin (voor)beeldbepalend zijn. Als architect zijn we bij het ontwerp van het woonhuis op de Lichtenberg deze uitdaging aangegaan. De droom om te bouwen met bewustzijn voor de kwetsbaarheid van de aarde is realiteit geworden. Het riet is gecombineerd met Accoya houten gevelkozijnen, geveldelen en lamellen. Het riet en hout mogen in de tijd natuurlijk vergrijzen. Het verloop van de tijd mag aan het gebouw worden afgelezen. Zo kunnen we als mens stilstaan bij de natuurlijke fenomenen van de aarde.

9graden architectuur

9graden architectuur is een ambitieus architectenbureau met vestigingen in Amersfoort/NL en Oldenburg/DE. Wij vertegenwoordigen een organisch functionele, ecologische en moderne architectuur waarin de gezondheid van de mens centraal staat. Ecologisch bouwen is voor ons een vanzelfsprekendheid. Een gebouw dat positief op de levenskrachten van de mens werkt, is een investering die in menselijk, ecologisch en economisch opzicht zinvol en eigentijds is.

Vormgevingsproces

Ons doel is om in alle opzichten een menselijke architectuur te scheppen. Daarbij willen we zowel de fysieke als de gevoelsmatige en geestelijke aspecten van de mens in het vormgevingsproces betrekken. De samenhang tussen deze aspecten vormt het fundament voor een organische functionele architectuur. Wij zien het als een uitdaging om in bestaande stedenbouwkundige en landschappelijke structuren op een eigentijdse wijze met respect voor het verleden gebouwen te integreren, om bestaande kwaliteiten verder te ontwikkelen en deze met nieuwe ideeën te versterken.

Milieu- en mensbewust ontwerpen

De vraag naar duurzame en ecologische aspecten van het bouwen is voor ons een vanzelfsprekendheid. In ons materiaalgebruik passen we zoveel mogelijk ecologisch verantwoorde materialen toe die hergebruikt of herbruikbaar zijn. Bij de specifieke materiaalkeuze wordt gelet op stijlvolle, eigentijdse en duurzame aspecten. Bij duurzaamheid gaat het om de levensduur van een gebouw, niets is zo vervuilend als iedere dertig jaar te moeten slopen en bouwen. Al te vaak gaat het bij duurzaamheid om de materiële aspecten van het bouwwerk. Zou het echter niet ook om de immateriële aspecten moeten gaan, om de ‘hechting’ aan de schoonheid van het object. Laat de mens zich verbinden met zijn omgeving, zodat het vanzelfsprekend wordt dat we ervaren: ‘dit is de wereld waarin ik leef, die ik verzorg, waar ik verantwoording voor neem!